W dniach 24 – 26 lipca 2020 r. w Augustowie obchodzono Święto 1 Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego i Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich, a także Augustowskiego Obwodu Armii Krajowej. Uroczystość objęta była Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.

zdjęcie ilustracyjne www.augustow.org

Obchody rozpoczęły się 24 lipca w Warszawie. Na Powązkach, w rocznicę Bitwy pod Krechowcami Jarosław Szlaszyński – Starosta Augustowski oraz ppłk Adam Fuk – Dowódca Batalionu Czołgów Ułanów Krechowieckich z Orzysza z pocztem sztandarowym, a także przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Kawalerii 1 Pułku Ułanów Krechowieckich z Kobyłki – rtm. kaw. rek. Andrzej Michalik oraz Wojciech Dziełak złożyli kwiaty i zapalili znicze na grobach żołnierzy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich. Następnie w Bazylice Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu delegacja złożyła kwiaty przy tablicy oraz znicze na grobie płk. Bolesława Mościckiego. Ponadto tego samego dnia na augustowskim cmentarzu parafialnym zapalono znicze na grobach Krechowiaków poległych i zmarłych w czasie pełnienia służby.

W ramach uroczystości w sobotę, 25 lipca w Klonownicy k. Augustowa odbył się indywidualny turniej strzelecki przeprowadzony został przez Augustowski Klub Strzelecki „Krechowiak”. Współorganizatorem imprezy był Powiat Augustowski.

W niedzielę, 26 lipca o godzinie 12.00 w Bazylice Mniejszej pw. Najświętszego Serca Jezusowego odprawiona została uroczysta msza święta koncelebrowana przez księdza dziekana Wojciecha Jabłońskiego – proboszcza parafii. Kazanie wygłosił ksiądz prałat Marian Szewczyk. Msza święta sprawowana była w intencji żołnierzy: 1 Pułku Ułanów Krechowieckich oraz dowódcy płk. Bolesława Mościckiego, 4 Pułku Ułanów Królestwa Polskiego, jego dowódcy płk. Jana Hipolita Kozietulskiego i Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich, a także Augustowskiego Obwodu Armii Krajowej oraz ich rodzin.

Po zakończonej mszy świętej uczestnicy przemaszerowali na Rynek Zygmunta Augusta do skrzyżowania z ul. Mostową, gdzie odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej usytuowanej na budynku Przychodni Lekarzy Rodzinnych „Lider”. Odsłonięcia tablicy upamiętniającej Dowódców 4 Pułku Ułanów Królestwa Polskiego dokonali: Jarosław Szlaszyński – Starosta Augustowski, Jarosław Schabieński –Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku, przedstawiciel fundatora tablicy, Włodzimierz Syta – Prezes Koła Rodzin i Przyjaciół Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich, rtm. kaw. ochot. Zygmunt Kandora – Przewodniczący Rady Fundacji Oddział Kawalerii Ochotniczej im. P4UZ, gen. dyw. Krzysztof Radomski – Dowódca 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, gen. bryg. Ryszard Parafianowicz – Rektor-Komendant Akademii Sztuki Wojennej. Po poświęceniu tablicy przez księdza dziekana Wojciecha Jabłońskiego pod nowo odsłoniętą tablicą zostały złożone kwiaty i zapalone znicze.

Następnie uczestnicy obchodów udali się na Rynek Zygmunta Augusta, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości. Po przywitaniu przybyłych gości oraz odśpiewaniu hymnu państwowego głos zabrał starosta Jarosław Szlaszyński.

– Przywołujemy dzisiaj bohaterów 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, jednego z najwybitniejszych oddziałów polskiej kawalerii, a także 4 Pułku Ułanów Królestwa Polskiego i Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich, który jako pierwszy w dziejach stanął garnizonem w Augustowie w 1815 r. To tu płk. Jan Hipolit Kozietulski organizował go, szkolił, wyposażał i dozbrajał – powiedział starosta Jarosław Szlaszyński. – Ponadto to właśnie z Augustowa 22 września 1920 roku żołnierze Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich wyruszyli do bitwy niemeńskiej decydującej o zwycięstwie Polski w wojnie polsko – bolszewickiej, podkreślił starosta.

Podczas uroczystości dokonano nałożenia barw amarantowo – białych oraz żółtych na sztandar augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Wynikało to z faktu, iż na terenie powiatu augustowskiego podczas akcji „Burza” w 1944 roku odtwarzane były przez żołnierzy Armii Krajowej dwa przedwojenne pułki kawalerii:1 Pułk Ułanów Krechowieckich, noszący barwy amarantowe i 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich, noszący barwy żółte.

Nałożenia barw na sztandar dokonali: Anna Urbanowska ps. „Lalka” – żołnierz oddziału por. J. Wierzbickiego ps. „Roman”, odtwarzającego w czasie akcji „Burza” 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich, Zbigniew Kaszlej – Prezes augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Jarosław Zieliński – Poseł na Sejm RP.

Uroczystość była doskonałą okazją do wręczenia medali, wyróżnień i podziękowań. Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 lipca 2020 roku za zasługi dla Niepodległej, Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości odznaczeni zostali: Jerzy Brzozowski, Maria Elżbieta Kisielewska, Andrzej Mirosław Matusiewicz oraz Małgorzata Danuta Ostrowska. Odznaczenie wręczył Bohdan Paszkowski – Wojewoda Podlaski.

Decyzją Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podczas obchodów wyróżniono medalami „Pro Bono Poloniae”: Barbarę Czartoszewską i gen. bryg. Ryszarda Parafianowicza. Odznaczenie „Pro Patria” otrzymali: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Augustowie i 1. Batalion Zmechanizowany „Szwoleżerów Mazowieckich”, a także Anna Urbanowska, Piotr Antoni Durakiewicz, ppłk Mateusz Kujawski, mjr Piotr Półbratek, Jarosław Schabieński.

Ponadto starosta Jarosław Szlaszyński oraz wicestarosta Dariusz Jan Szkiłądź wręczyli Medale Zarządu Powiatu „Za zasługi dla Powiatu Augustowskiego”: Światowemu Związkowi Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Augustowie, Akademii Sztuki Wojennej, 15 Giżyckiej Brygadzie Zmechanizowanej im. Zawiszy Czarnego oraz Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Suwałkach.

Następnie głos zabrał Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

– W wojnie polsko-bolszewickiej wzięły udział waleczne pułki, których pamięć przywołujemy dziś: 1 Pułk Ułanów Krechowieckich i Pułk 4 Ułanów Zaniemeńskich. Żołnierze tych pułków przyczynili się do zwycięstwa porównywalnego przez historyków wtedy i współcześnie do największych zwycięstw, które przesądziły o losach nie tylko Polski i Europy, ale również świata – powiedział minister. – Cieszę się, że o tym pamiętamy. Musimy nieść dalej tę pamięć, żeby przetrwała przez wszystkie pokolenia, póki Rzeczypospolita żyje, a żyć będzie wiecznie, dodał.

List do uczestników obchodów skierował Mateusz Morawiecki – Prezes Rady Ministrów. List odczytał Wojewoda Bohdan Paszkowski. Na ręce organizatorów uroczystości słowa uznania przekazał również Marek Komorowski – Senator RP.

Przedstawiciele środowiska Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich: Włodzimierz Syta – Prezes Koła Rodzin i Przyjaciół Pułku 4 Ułanów Zaniemeńskich oraz rtm. kaw. ochot. Zygmunt Kandora – Przewodniczący Rady Fundacji Oddział Kawalerii Ochotniczej im. 4PUZ wręczyli staroście jako głównemu pomysłodawcy i organizatorowi uroczystości znak pamiątkowy Pułku 4 Ułanów Zaniemeński oraz Krzyż im. płk. Jana Hipolita Kozietulskiego.

Podczas obchodów przekazano także podziękowania osobom, które włączyły się w organizację święta.

Następnie por. Marcin Piekarski z Batalionu Czołgów Ułanów Krechowieckich odczytał apel pamięci, oddana została salwa honorowa, a przedstawiciele władz rządowych, wojskowych i samorządowych złożyli wiązanki kwiatów pod pomnikiem „Tym, którzy oddali swe życie za wolną i sprawiedliwą Ojczyznę”.

Red.

|Starostwo Powiatowe w Augustowie