2022-09-17, 16:05 Białystok (PAP)

Przy pomniku upamiętniającym Bohaterskie Matki Sybiraczki, przy Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku uczczono w sobotę 83. rocznicę napaści sowieckiej na Polskę oraz obchodzono Dzień Sybiraka. Była ekumeniczna modlitwa za ofiary represji, zesłanych. Złożono wieńce i kwiaty.

Białystok, 14.09.2022. Prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski (P) i dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru Wojciech Śleszyński (L) na konferencji prasowej nt. obchodów 83. rocznicy napaści sowieckiej Rosji na Polskę, 14 bm. w Bia³ymstoku. (aldg) PAP/Artur Reszko

Uroczystości zorganizowało miasto Białystok. Wzięli w ich udział Sybiracy, ich rodziny, parlamentarzyści, władze wojewódzkie, samorządowcy, duchowni różnych wyznań.

„Oddajemy dziś hołd wszystkim tym, którym nie udało się powrócić w ojczyste strony, chylimy czoła przed grobami rozsianymi wśród śniegów Sybiru i w kazachstańskich stepach. Pamiętamy jednak również o tych, którzy wydostali się z tego piekła wraz z Andersem, ale droga do kraju okazała się przed nimi zamknięta. Ich historia to niezbywalna część dziejów naszego narodu. Część owych dziejów, o których pamięć jest naszym obowiązkiem, stanowią również losy potomków polskich sybiraków” – mówił do zebranych prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Prezydent podkreślał, że jedynym „przewinieniem” deportowanych był ich patriotyzm, wywożono całe rodziny, które wykazywały się wielkim heroizmem w walce o przetrwanie.

Truskolaski wskazał, że historia, o której opowiada otwarte przed rokiem Muzeum Pamięci Sybiru, obecnie jest aktualna w kontekście wojny w Ukrainie.

„Nie zaskakują nas doniesienia o rosyjskich zbrodniach wobec Ukraińców czy relacje o masowych deportacjach obywateli wschodniej Ukrainy. Mając w pamięci dzieje relacji polsko-rosyjskich możemy dziś jedynie gorzko powtórzyć kolejny raz, że sposoby działania Rosji wobec jej sąsiadów i dziś pozostają bez zmian” – dodał prezydent Białegostoku.

Podczas uroczystości w szczególny sposób czczono polskie kobiety, sybiraczki.

„Nasz szczególny podziw należy się matkom, które na nieludzkiej ziemi wykazały szczególny hart ducha (…) Matki sybiraczki były (…) skazane na samodzielne zmaganie się z losem, walcząc o przetrwanie nie tylko swoje ale i swoich dzieci. Ocalenie najmłodszego pokolenia sybiraków to wyłącznie ich zasługa” – powiedział pod pomnikiem Truskolaski. Dodał, że kobiety wykazały się heroizmem, bohaterstwem, niezłomnością.

„Kobiety polskie, matki w szczególności, były bardzo zaangażowane w to, żeby uchronić swoje dzieci przed różnego rodzaju represjami fizycznymi, głodem, musiały czasami dokonywać cudów, żeby swoje dzieci wyżywić, ale też pamiętajmy o tym, że bardzo mocno chroniły kulturę polską, to, żeby te dzieci zachowały nasze obyczaje, nasze wartości” – powiedział dziennikarzom wojewoda Bohdan Paszkowski.

Także marszałek województwa Artur Kosicki wskazał, że Polki wykazały olbrzymi heroizm i poświęcenie, wiele z nich oddało życie, by przetrwały ich dzieci czy wnuki, dlatego należy o nich pamiętać.

„Mówiąc o ofiarach należy podkreślić szczególną tragedię jaką przeżyły nasze matki sybiraczki (…), które w tak beznadziejnych warunkach ratowały swoje dzieci, nas, podstarzałych już dziś sybiraków od śmierci głodowej” – podkreślał prezes białostockiego oddziału Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź. Dodał, że uczyły mowy, polskiej historii, wiary, modlitwy.

„To nasze matki kształtowały naszą świadomość i umiłowanie ojczyzny i wszystko co polskie. To one dawały dowody swoim zachowaniem, że miłość do ojczyzny to gotowość poniesienia ofiary najwyższej za jej wolność” – zaznaczył Chwiedź.

Przed południem, w ramach obchodów, złożono też kwiaty przy Pomniku Katyńskim i przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka. (PAP)

autorka: Izabela Próchnicka

kow/ mmu/