(Przedruk z „Dziennika Związkowego”)
Obchody upamiętniające ofiary Obławy Augustowskiej odbyły się w niedzielę, 16 lipca w Bazylice św. Jacka w Chicago. Podczas uroczystości wspominano też ofiary Rzezi Wołyńskiej.
W Bazylice św. Jacka w Chicago została odprawiona uroczysta msza święta z udziałem: konsula generalnego Rzeczypospolitej Polskiej Pawła Zyzaka, członków Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej w barwach 12. Pułku Ułanów Podolskich, Andrzeja Janczaka – komendanta Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej Placówki numer 90, Marka Adamczyka – koordynatora Przystanku Historia Instytutu Pamięci Narodowej w Chicago, Ewy Koch – prezes Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, Ewy Cholewiński z Wydziału na stan Illinois Kongresu Polonii Amerykańskiej oraz wielu innych przedstawicieli Polonii.
Eucharystię odprawił ksiądz Michał Urban, homilię wygłosił proboszcz parafii ksiądz Stanisław
Rozpoczynając uroczystości, ksiądz Jankowski przypomniał obecnym, że w świątyni wspominamy 80. rocznicę Rzezi Wołyńskiej i 78. rocznicę Obławy Augustowskiej.
– Jesteśmy razem i chcielibyśmy podziękować Panu Bogu za pamięć, za tożsamość, za to, że jesteśmy i chcemy wspominać chwile, które są ważne dla nas i naszej Ojczyzny. (…) W obliczu rocznic zadajemy sobie po wielu latach pytanie: Co jest tak bardzo istotne w naszych relacjach, gdy chodzi o nasze narody? Chcemy sobie zadać to pytanie i podjąć próbę odpowiedzi. (…) Jesteśmy w tym miejscu, gdzie gromadzi nas Jezus Chrystus, dla którego najważniejszym planem jest miłość prowadząca do przebaczenia.
Duszpasterz, serdecznie witając przybyłych na uroczystość, szczególne słowa podziękowania skierował do augustowianina Wojciecha Świć z chicagowskiego Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej w barwach 12 Pułku Ułanów Podolskich, który „zawsze przypomina o rocznicy Obławy Augustowskiej”.
Po mszy świętej konsul Paweł Zyzak, mówiąc o Obławie Augustowskiej, odniósł się do faktów, osób i wydarzeń, które na lata wykreowały tragiczne dla Polski konsekwencje. Zaczął od gorzkiej refleksji:
– W lipcu 1945 roku świat zachodni świętował zwycięstwo nad III Rzeszą i przygotowywał się do ostatecznego zwycięstwa nad totalitaryzmem faszystowskim; w tym samym czasie Polska znajdowała się w okowach kolejnego totalitaryzmu – totalitaryzmu sowieckiego. Między 12 a 28 lipca w okolicach Augustowa i Suwałk oddziały Wojsk Wewnętrznych NKWD, Armii Czerwonej, Ludowe Wojsko Polskie, Urząd Bezpieczeństwa aresztowały ponad 2 tysiące ludzi. Porywali ludzi z domów, pól, wieców. Przez dwa tygodnie odbywały się przesłuchania i tortury. (…) Torturowano kobiety, dzieci, mężczyzn, starców. 600 osób podejrzewanych o związki z Armią Krajową i podziemiem niepodległościowym wywieziono w nieznanym kierunku. Zostali zamordowani. Ta zbrodnia była największą zbrodnią popełnioną na cywilach w Europie od końca wojny do lat dziewięćdziesiątych, kiedy w Jugosławii rozpętała się wojna domowa. Ta zbrodnia była zbrodnią założycielską państwa komunistycznego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – powiedział konsul Zyzak.
Nie zabrakło wytłumaczenia, dlaczego Obława Augustowska stała się jednocześnie zbrodnią założycielską Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
– Od stycznia 1945 roku do Obławy Augustowskiej były powiat suwalski, jak i augustowski były opanowane przez podziemie niepodległościowe skutecznie zwalczające agendy nowej władzy i komunistyczny aparat represji. To był skrawek wolnej Polski. Do 1989 roku zbrodnię augustowską, jak i zbrodnię katyńską utrzymywano w zupełnej tajemnicy. W tajemnicy utrzymywali ją ludzie, którzy odpowiadali za pacyfikacje – kontynuował konsul Zyzak.
Wymienione zostały nazwiska: generała Wojciecha Jaruzelskiego i jego bliskiego współpracownika Mirosława Milewskiego, w latach czterdziestych pracownika powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie, następnie w latach siedemdziesiątych szefa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Konsul generalny Paweł Zyzak podziękował za upamiętnianie Ofiar Obławy Augustowskiej i Rzezi Wołyńskiej. Wyraził też przekonanie, że „kiedy upadnie reżim putinowski, których stronę stanowią następcy „nkwdzistów”, wyjaśnimy okoliczności, poznamy nazwiska ofiar, miejsca, gdzie znajdują się ich mogiły oraz rozpocznie się proces wyjaśniania i opisywania mordów dokonanych na Polakach na Wołyniu latem 1943 roku.
Wojciech Świć zwrócił się z apelem, aby każdego roku, w Chicago, w Bazylice św. Jacka, w trzecią niedzielę lipca, podobnie jak na gibiańskiej Golgocie w Polsce, wspólnie organizować uroczyste obchody upamiętniające Ofiary Obławy Augustowskiej.
Serdecznie podziękował uczestnikom tegorocznych uroczystości, tym w Polsce, jak i w Chicago, między innymi: księdzu proboszczowi Stanisławowi Jankowskiemu, Konsulowi Generalnemu Pawłowí Zyzakowi, Robertowi Bagińskiemu – wójtowi miejscowości Giby, Mirosławowi Karolczukowi – burmistrzowi Augustowa, Jackowi Bednarczykowi – nauczycielowi historii, który z Wojciechem Świć pobrał ziemię z Gib do urny obecnie znajdującej się w Chicago.
Po mszy złożono wieńce przy urnie z ziemią z „gibiańskiej Golgoty” umieszczonej w ścianie bocznego wejścia do Bazyliki św. Jacka.
Tekst: Jola Plesiewicz/redakcja@zwiazkowy.com
Zdjęcia: Dariusz Piłka/redakcja@zwiazkowy.com
*Artykuł również dostępny na stronie internetowej „Dziennika Związkowego”: www.dziennikzwiazkowy.com
Podziękowanie
Szanowni Państwo! Droga Polonio!
Serdecznie dziękuję za udział w uroczystej mszy świętej w intencji Ofiar Obławy Augustowskiej, która została odprawiona 16 lipca 2023 w Bazylice Świętego Jacka w Chicago.
Dziękuję za przybycie Konsulowi Generalnemu RP w Chicago panu Pawłowi Zyzakowi, panom Wiesławowi Gadzała i Włodzimierzowi Olak ze Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej w barwach 12. Pułku Ułanów Podolskich, Andrzejowi Janczakowi – komendantowi Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej Placówki numer 90, Markowi Adamczykowi – koordynatorowi Przystanku Historia Instytutu Pamięci Narodowej w Chicago, Ewie Koch – prezesowi Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, EwieCholewiński ze Związku Narodowego Polskiego, pani Wiesławie Dziedzic – dyrektor Polskiej Szkoły im. gen. Władysława Andersa w Chicago oraz Polonii.
Specjalne podziękowania składam: : księdzu Stanisławowi Jankowskiemu CR – proboszczowi Bazyliki św. Jacka w Chicago, Robertowi Bagińskiemu – wójtowi miejscowości Giby, Mirosławowi Karolczukowi – burmistrzowi Augustowa, Jackowi Bednarczykowi – nauczycielowi historii, z którympobraliśmy ziemię z Gib do urny obecnie znajdującej się w Chicago, panu Mirosławowi Zawadzkiemu z Firmy „Transdźwig”, panu Karolowi Chodkiewiczowi z Nadleśnictwa Augustowskiego,
Jestem wdzięczny za nagłośnienie uroczystości panu Maciejowi Baran z Polskiego Radia FM 92,7 oraz za relację w Dzienniku Związkowym Joli Plesiewicz i Dariuszowi Piłce, również Mateuszowi Rachwalskiemu za serwis fotograficzny. Dziękuję właścicielkom Kwiaciarni 7 Czerwonych Róż za ofiarowany wieniec.
Mam nadzieję, że spotkamy się na uroczystości ponownie za rok.
Z wyrazami wdzięczności,
Wojciech Świć:
wiceprezes Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej w barwach 12. Pułku Ułanów Podolskich,
organizator dorocznych obchodów upamiętniających Ofiary Obławy Augustowskiej w Bazylice św. Jacka w Chicago,
członek wspierający Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej.
