W niedzielę 20 października odbył się zorganizowany przez nasze Bractwo „Spacer Mykologiczny w lesie nad j. Sajnem”.  Wzięło w nim udział ponad 20 osób. Po lesie i tajnikach świata grzybów oprowadzał nas dr Michał Gorczak – doktor biologii na Uniwersytecie Warszawskim, członek Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, współtworzy od kilku lat wystawę grzyby Puszczy Białowieskiej przy Białowieskim Parku Narodowym. 

Augustów: Z Bractwem Bartnym w las - Spacer Mykologiczny
Augustów: Z Bractwem Bartnym w las – Spacer Mykologiczny, fot. organizatorzy

Bardzo nas cieszy duża frekwencja i zainteresowanie wydarzeniem oraz pytania o kolejne podobne „Wyjścia do lasu” gdzie można zdobyć wiedzę na temat ekosystemu leśnego czy poszczególnych jego elementów: rzeczowo, przystępnie i w miłej atmosferze.

A taką relację z naszego spaceru wysłała Ewa Bartkowiak, która była inicjatorką całego spotkania:

Spacer w czasie, kiedy ludzie wracają z niemal pustymi koszykami, w lesie na obrzeżach miasta, wydawało się, że będzie mało interesujący i niewiele się w tym czasie wydarzy. Nic bardziej mylnego. Spotkaliśmy na niewielkim obszarze ponad 20 odmian grzybów. Ale najważniejsze i najbardziej ekscytujące to, to, że w czasie tego spacery dokonało się odkrycie naukowe: natknęliśmy się, na ponoć jedyne stanowisko w Puszczy Augustowskie!!!!!!! (jedyne już teraz odnotowane) i jedno z nielicznych w Polsce grzyba o pięknej nazwie i tudzież pięknem wyglądzie różoporek ceglastoczerwony. Tak, czasem wystarczy zboczyć z głównej drogi, ale najważniejsze, by zrobić to w towarzystwie mykologa.

Po lesie i tajnikach świata grzybów oprowadzał nas dr Michał Gorczak. 

Na nasze pytanie co raz zadawane: „czy jadalny?” –  wprawdzie odpowiadał „może niekoniecznie” lub ” może stanowić domieszkę do innych grzybów” (cytat z atlasów), co ponoć znaczy, że jeść można, ale w ilościach ograniczonych, bo albo jest niesmaczny albo dość mało go zbierzemy i raczej się nie zatrujemy.  Dowiedzieliśmy się, że wśród grzybów także jest kanibalizm i są grzyby, które zjadają inne grzyby. To Szpileczka czerniejąca – grzyb, który rośnie na innych grzybach wybierając do tego owocniki grzybów kapeluszowych i wytwarzając na nich proste, niewielkie trzony tworzące niezwykle efektowną czapkę.

Wiemy już, że gdy się dotknie muchomora sromotnikowego, to lepiej umyć ręce, bo sromotnikowy to najbardziej śmiertelny grzyb w Polsce. Ale gdy weźmiemy do ręki muchomora czerwonego, to nic nam się nie stanie. 

Jeśli ktoś nie wiedział, dlaczego nasi dziadkowie jedli olszówki a teraz my nie, to się dowiedział, że grzyb ten nie daje żadnych objawów po zjedzeniu od razu. Niemniej, jak już współczesna nauka udowodniła, jedzony przez wiele lat systematycznie będzie kumulował toksyny w naszej wątrobie, aż…. Więc nie jemy. Za to ja zabrałam do koszyczka rycerzyka czerwonozłotego. Ponoć niejadalny. Ale tam, gdzie był jedzony nazywano go cukrówką. Spróbuję czemu tę nazwę zawdzięcza. 🙂 Inni wyszli z lasu z podgrzybkami, maślakami wypatrzonymi gdzieś głęboko schowanymi pod liśćmi. Wiemy też, że gdy w październiku grzybiarz krzyknie „O, kurki”, to raczej znaczy, że znalazł lisówkę pomarańczówkę, bo kurki to typowo letnie grzyby i gdy jednak nie dowierzamy, dowiedzieliśmy jak te grzyby rozróżnić np. pocierając kapelusz.

Spotkaliśmy obgryzione przez zwierzęta maślanki ceglaste  i wiązowe, niekiedy mylone z opieńkami. I uf. Nie otrujemy się nimi, niemniej, gdy po grzybach będziemy mieli biegunkę, to pewnie nazbieraliśmy je właśnie.

Te i dużo więcej ciekawostek opowiedział nam w zajmujący sposób Michał Gorczak. Słońce dopisało. 

A jak spacer organizowało Bractwo Bartne, to nie zabrakło opowieści o barci pod barcią, roli dzikich pszczół w lesie, tego jak ważne jest by stare, drzewa pozostawały niewycinane i mogły stać się domem dla innych.  

Podczas spaceru na trasie do Królowej Wody znaleźliśmy m.in. takie grzyby:

Szpileczka czerniejąca 

maślanka ceglasta

maślanka wiązowa 

lisówka pomarańczwa

podgrzybek zajączek 

podgrzybek złotopory

purchawka chropowata – 

koralówka sosnowa

czernidlak błyszczący

drobnołuszczak jeleni

krowiak podwinięty

żylak trzęsakowaty

Spinka pomarańczowa 

Gąsówka płowa 

Gąsówka rudawa

Lakówka pomarańczowa

Różoporek ceglastoczerwony

Rycerzyk czerwonozloty

Koralówka sosnowa

Drobnołuszczak jeleni

Żylak trzęsakowaty

Maslak zwyczajny 

Pniarek obrzeżny 

Błyskoporek promienisty 

Lakownica splaszczona

Golabki jadalne 

zasłoniaki”