Pomnik poświęcony żołnierzom Polski Podziemnej, którzy polegli na Kresach II Rzeczypospolitej w walce z Sowietami w latach 1944-1954, na ulicy Portowej w Augustowie. Zdjęcie archiwalne: www.augustow.org

Dziś, w niedzielę 1 marca 2020 r. przypada Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych. Jest to polskie święto państwowe poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Inicjatywę ustawodawczą w sprawie nowego święta podjął w 2010 roku prezydent Lech Kaczyński, a po jego śmierci podtrzymał prezydent Bronisław Komorowski.

„Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie ojczyzny” – napisał w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński, który podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia tego dnia pamięci.

Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 r. – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorem był Leszek Żebrowski. Stanowi ono bezpośrednie odwołanie do listu otrzymanego przez wdowę po jednym z żołnierzy podziemia, w którym, zawiadamiając o wykonaniu wyroku śmierci na jej mężu, dowódca jednostki wojskowej pisze o nim: „wieczna hańba i nienawiść naszych żołnierzy i oficerów towarzyszy mu i poza grób. Każdy, kto czuje w sobie polską krew, przeklina go – niech więc wyrzeknie się go własna jego żona i dziecko”. Termin „żołnierze wyklęci” upowszechnił Jerzy Ślaski (1926–2002), publikując w 1996 r. książkę właśnie pod takim tytułem.

Augustów jest szczególnym miastem na mapie Polski. Pamięć o bohaterach tamtych dni jest tutaj żywa. To przede wszystkim zasługa Klubu Historycznego im. Armii Krajowej, który inicjuje i prowadzi szereg działań podtrzymujących pamięć i pogłębiających wiedzę o „Żołnierzach Wyklętych”.

Program obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych 2020 w Augustowie przedstawia się następująco:

  1. Godz. 10.30 – Bazylika Mniejsza NSJ
    Msza święta w intencji Żołnierzy Wyklętych, ich rodzin i osób udzielających Im pomocy
  2. Ok. godz. 11.45 – „Dom Turka”, ul. 3 Maja 16
    Złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą Żołnierzy Wyklętych.
  3. Ok. godz. 12.05 – ul. Portowa Złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierzy Wyklętych poległych na Kresach II RP.
  4. Godz. 13.00 – Amfiteatr przy ul. Zarzecze nad jeziorem Necko
    Hymn państwowy.
    „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych” – rozpoczęcie biegu na dystansie 1963 m.
  5. Godz. 13.30 – Amfiteatr przy ul. Zarzecze nad jeziorem Necko
    „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych” – rozpoczęcie biegu na dystansie 5000 m.
  6. Amfiteatr przy ul. Zarzecze nad jeziorem Necko
    Od godz. 12.00 piknik współorganizowany przez Nadleśnictwo Augustów, 14 Pułk Przeciwpancerny, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie z udziałem młodzieży z II LO w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie i Szkoły Podstawowej STO w Augustowie. Przewidziane są turnieje wiedzy (Koło Fortuny), inscenizacja obozowiska partyzanckiego, zabawy dla dzieci i inne atrakcje.

Organizatorami uroczystości są: Urząd Miejski w Augustowie, Starostwo Powiatowe w Augustowie, Centrum Sportu i Rekreacji w Augustowie i Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie.
Współpraca: Nadleśnictwo Augustów, 14 Suwalski Pułk Przeciwpancerny, Augustowskie Placówki Kultury.

Zapraszamy do wzięcia udziału każdego, kto solidaryzuje się z przesłaniem Z. Herberta ” (…) nie dajmy zginąć poległym” – czytamy na stronie Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie.

– Bart –

Część zdjęć z dzisiejszych wydarzeń w Augustowie można już obejrzeć TUTAJ >>>