Bioróżnorodność, czy też różnorodność biologiczna jest definiowana jako zróżnicowanie życia na naszej planecie we wszystkich jego formach. Wpływa na nią liczba gatunków, ich zmienność genetyczna oraz interakcje tych form życia w złożonych ekosystemach. Przyroda warunkuje życie człowieka, dostarczając mu m.in. takich dóbr jak pożywienie, woda czy surowce. Bioróżnorodność gwarantuje utrzymanie równowagi w przyrodzie przyrody oraz prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów.

Utrata bioróżnorodności stanowi zatem zagrożenie dla właściwego funkcjonowania życia na Ziemi. Działalność człowieka np. zmiana użytkowania gruntów i zanieczyszczanie środowiska, powoduje w ostatnich latach coraz szybsze znikanie gatunków roślin i zwierząt.

Ponieważ żywe organizmy oddziałują na siebie nawzajem, zniknięcie jednego gatunku może mieć daleko idące konsekwencje dla łańcucha pokarmowego. Nie można dokładnie przewidzieć jaki wpływ masowe wymieranie gatunków miałoby na ludzi, ale wiemy, że bioróżnorodność pozwala nam się rozwijać.

Ze względu na wagę i istotę problemu w 2020 r. Unia Europejska przyjęła „Strategię na rzecz bioróżnorodności 2030”, a zaproponowane w niej cele dotyczące zintensyfikowania ochrony i odtwarzania środowiska naturalnego i ekosystemów w UE, będą realizowane również przez Wspólną Politykę Rolną. W związku z tym, WPR wprowadzi szereg instrumentów sprzyjających zachowaniu bioróżnorodności, w tym tych dotyczących wzbogacenia bioróżnorodności na użytkach rolnych.

Wśród najważniejszych działań na rzecz bioróżnorodności przewidzianych w Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027, należy wymienić ekoschematy, w ramach, których stosowanie rozwiązań przyjaznych dla środowiska przez rolników, umożliwi im uzyskanie dodatkowych płatności. Najważniejsze ekoschematy, które przyczynić się mają do ochrony bioróżnorodności to te związane z tworzeniem obszarów z roślinami miododajnymi, ekstensywnym użytkowaniem trwałych użytków zielonych, zróżnicowaną strukturą upraw, a także dotyczące utrzymania zadrzewień śródpolnych, utrzymania systemów rolno-leśnych oraz przeznaczenia części powierzchni w gospodarstwie na obszary nieprodukcyjne.

Oprócz ekoschematów realizowane będą inne działania takie jak: ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków zarówno na obszarach Natura 2000, jak i poza tymi obszarami oraz ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000. W odniesieniu bezpośrednio do produkcji rolnej przewidziano działania dotyczące zachowania sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych, zachowania zasobów genetycznych roślin w rolnictwie oraz zachowania zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie.

Przykładem kolejnego działania jest zakładanie wieloletnich pasów kwietnych w celu wzbogacenia bioróżnorodności i uatrakcyjnienia krajobrazu wiejskiego oraz zapewnienia miejsca bytowania i bazy pokarmowej dla organizmów pożytecznych, w tym owadów zapylających i ptaków. Równie ważna jest interwencja, która obejmuje nasadzenia zwiększające różnorodność biologiczną w lasach prywatnych, poprzez dywersyfikację struktury leśnej oraz składu gatunkowego drzewostanów.

O różnych aspektach bioróżnorodności oraz o tym, jakie właściwie znaczenie ma różnorodność biologiczna i jakie są sposoby na ochronę zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, można dowiedzieć się oglądając film, który znajduje się pod tym linkiem:

Źródła:

  • Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, grudzień 2021 r.,
  • https://www.europarl.europa.eu/
  • fot. https://pixabay.com

Projekt finansowany w ramach programu IMCAP Unii Europejskiej.

Treść niniejszego artykułu przedstawia wyłącznie poglądy jego autora i jedynie autor ponosi za niego odpowiedzialność. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w nim informacji.

*materiał partnera